Na 1457 een Gouds veer in Haastrecht…
De Haastrechtsebrug heeft een lange geschiedenis. Al aan het eind van de elfde eeuw lag er in Haastrecht een veer over de Hollandsche IJssel. De rechten op dit veer werden in 1457 verkocht aan de stad Gouda. Deze verbinding tussen de beide oevers van de rivier had aanvankelijk uitsluitend betekenis voor het lokale verkeer.
…sinds 1467 een ophaalbrug…
Maar het belang daarvan nam toe. Karel de Stoute ondervond hier in 1466 enig oponthoud tijdens een reis met zijn manschappen door Holland. Daarom liet hij zijn vader Philips de Goede van de stadsregering vorderen dat het veer zou worden vervangen door een brug. Daarbij werd de voorwaarde gesteld dat de brug door schepen met staande mast gepasseerd zou kunnen worden. De ophaalbrug, die het antwoord op deze eis vormde, kwam al het volgende jaar gereed. Vanwege de hoge kosten ervan kreeg Gouda het recht om hier tol te heffen.
…en in 1471 verplaatst naar Stolwijkersluis
En, onverwacht, bleken de brug en vooral de tolheffing een groot succes te zijn. Gouda zag zelfs in dat het nóg gunstiger zou zijn als deze verbinding wat dichter bij de stad zou liggen. Daarom werd in 1471 de brug naar Stolwijkersluis verplaatst. Haastrecht hield nog slechts een voetveer over en kreeg pas in 1883 weer een vaste oeververbinding.
Afbraak in 1572, weer opgebouwd in 1579
Toen Gouda in 1572 de zijde van Willem van Oranje had gekozen, moest worden verhinderd dat de Spanjaarden zich in de opstallen aan de buitenzijden van de singels zouden kunnen verschansen bij een eventuele belegering van de stad. Voor alle zekerheid werd ook maar de Haastrechtsebrug afgebroken. In 1575 werd een begin gemaakt met de herstelwerkzaamheden. Sinds 1579 heeft de brug onafgebroken op dezelfde plaats gelegen, tot het midden van de jaren vijftig van de vorige eeuw.
Een tweede brug voor de tram
In 1914 werd de trambaan Gouda – Schoonhoven in gebruik genomen. De baan liep vanaf het station langs de oostzijde van de toen nog bestaande Jan Verzwollewetering door de Kadenbuurt, en kruiste daar de Karnemelksloot via de nog steeds bestaande zware trambrug. Vandaar ging de baan langs de Kolfwetering door de buurt Kort Haarlem en vervolgens met een ruime bocht in de richting van de Hollandsche IJssel. Hier werd een draaibare trambrug gebouwd, enkele tientallen meters ten oosten van de toenmalige Haastrechtsebrug.
Nieuwe verkeersbrug
In 1942 vorderden de Duitsers de rails van deze trambaan ten behoeve van hun oorlogsindustrie, zodat de lijn meteen ter ziele was. Op de spoordijk in de Krimpenerwaard werd kort na de Tweede Wereldoorlog de Schoonhovenseweg aangelegd. In 1953 vond de aanleg plaats van het verkeersplein bij Stolwijkersluis. Op de plaats van de trambrug over de Hollandsche IJssel is ruim tien jaar later de nieuwe, huidige Haastrechtsebrug gebouwd. Z’twerevoorganger werd afgebroken, zodat sindsdien de Oudebrugweg door Stolwijkersluis dood loopt op de Hollandsche IJssel.