Wie een vluchtig bezoek aan Gouda brengt, zal zich niet realiseren dat zich hier een groot probleem aandient. De stad zakt!

Geen nieuw gegeven…

In feite is het geen nieuw gegeven. Heel Nederland zakt al miljoenen jaren, als gevolg van geologische activiteiten in de aardkorst. Of liever: Nederland kantelt een beetje. In Limburg zakt de bodem maar weinig, in het westen van het land is het een beetje meer. Maar in het westen komt daar een probleem bij. Hier bestaat de bodem uit slappe veen- en kleilagen, die de neiging hebben in te klinken tot op het niveau van het grondwater. Om dit gebied bewoonbaar te houden moet het dus worden bemalen, zodat het grondwater daalt en de bewoners droge voeten houden. Maar zodra het grondwater daalt, daalt de bodem mee, zodat het grondwaterpeil opnieuw moet worden verlaagd. Al sinds de tiende eeuw, toen de Hollanders dit gebied gingen bewonen, is hier een voortdurend proces gaande van bodemdaling, bemaling, opnieuw bodemdaling, extra bemaling, enzovoorts.

… maar wel een probleem…

Tot nu toe kon dit proces gaande blijven. Maar problemen waren er wel. Infrastructuur op slappe bodem moet frequent onderhouden worden om de bereikbaarheid intact te houden. Extra onderhoud aan wegen en rioleringen kost heel veel geld. Maar de problemen waren beheersbaar. Het Waterschap nam regelmatig peilbesluiten en kon daarmee de echte wateroverlast steeds een stapje vóór blijven. Dat zou nu opnieuw nodig zijn. Er is een nieuwe peilverlaging noodzakelijk, omdat het water in de grachten plaatselijk bijna over het randje loopt.

… en nu zelfs een heel groot probleem

Maar bij verdergaande daling van het bodemwater dreigen de funderingen van gebouwen droog te vallen en daardoor te gaan rotten, zodat de panden gaan scheuren en verzakken. Dit is een probleem dat zich niet alleen in de binnenstad van Gouda voordoet. Vrijwel alle West- en Noord-Nederlandse steden kampen hiermee, omdat ze, net als Gouda, op slappe veen- en kleilagen zijn gebouwd. Maar in Gouda is het probleem het grootst en het meest urgent. Over enkele tientallen jaren kan Gouda de bodemdaling niet meer aan en ontstaat er een groot gevaar voor ons cultuurhistorisch erfgoed. Eén ding is duidelijk: Nederland, en met name Gouda, staan voor een geweldige opgave.

En wat daaraan te doen?

Voor de economische slagkracht van Nederland is het essentieel dat bodemdaling wordt aangepakt. Daarom zijn overheden, waterschappen, aannemers, ingenieursbureaus en kennisinstituten gezamenlijk aan de slag voor een grondige aanpak. Ook in Gouda is een ambtelijke werkgroep bezig de problemen en de daarvoor mogelijke oplossingen te verkennen. Op uitnodiging van Het Gouds Watergilde heeft deze werkgroep in 2016 een eerste openbare verslaglegging gedaan. Een belangrijke stap voor kennisuitwisseling was bovendien het Nationaal Congres Veenbodemdaling dat onder de titel ‘Heel Holland Zakt’ eveneens in 2016 plaats heeft gevonden.

Waterconferenties

Het Gouds Watergilde blijft de actualiteit volgen. Daarom heeft het Gilde zijn elfde Waterconferentie in november 2017 met de titel “Stad op stelten” geheel aan bovenstaand onderwerp geweid. En ons Gilde blijft de vinger aan de pols houden. De twaalfde Waterconferentie, op 17 oktober 2019 in de Sint-Janskerk gehouden onder de titel “Twee emmertjes waterkwalen”, was daarop een vervolg. Er is hard gewerkt door vele overheden en adviesbureaus aan het creëren van een richting voor een  oplossing. Het Watergilde is daarbij volop betrokken. Binnenkort zal er door de gemeente een eerste schets en een plan van aanpak worden gepresenteerd. Dat zal een duurzaam plan voor de lange termijn zijn. Het Gouds Watergilde volgt de ontwikkelingen op de voet.

Wilt u terug naar het hoofdmenu, klik dan hier…